Już dziś w Turcji odbywają się wybory prezydenckie i parlamentarne. W związku z tym oczy całego świata zwrócone są w tym momencie na Turcję. Wybory postrzegane są jako jedno z najważniejszych wydarzeń 2023 roku.
Kandydaci do fotela prezydenckiego
Do wyborów prezydenckich przystąpiło czterech kandydatów:
- Recep Tayyip Erdogan
- Muharrem Ince
- Kemal Kilicdaroglu
- Sinan Oglan
Wszystkie sondaże wskazują, iż naród turecki wybierze nowego reprezentanta kraju pomiędzy obecnie rządzącym Recepem Tayyipem Erdoganem a stojącym w opozycji Kemalem Kilicdaroglu. Sinan Ogan, z około 5% poparciem, nie stanowi realnego zagrożenia dla żadnego z powyższych kandydatów. Natomiast Muharrem Ince wycofał się z wyborów, po ujawnieniu taśmy z jego rzekomym udziałem, która ukazywała go w niekorzystnym świetle.
Recep Tayyip Erdogan
Erdogan reprezentuje Partię Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP), której jest założycielem. Pochodzi ze Stambułu, gdzie zresztą w późniejszym czasie zdobył fotel burmistrza. Studiował zarządzanie na Uniwersytecie Marmara. Trafił do więzienia z powodu przeczytania wiersza, który został odebrany jako wzniecanie nienawiści. W 2003 roku został premierem kraju.
Od 2014 roku Recep Tayyip Erdogan sprawuje urząd prezydenta. Stanowisko to obejmuje już 8 lat i 257 dni. Dla porównania pierwszy prezydent Turcji Mustafa Kemal Ataturk sprawował rządy 15 lat i 12 dni, do momentu swojej śmierci.
W początkowym okresie prezydentury Erdogan przyczynił się do znacznego rozwoju gospodarczego. Z drugiej strony znany jest z konserwatywnych poglądów islamskich. Jego przeciwnicy wskazują na najwyższą od lat inflację, wynoszącą obecnie około 50% (nieoficjalnie mówi się o 100%) oraz niewystarczającą pomoc ofiarom trzęsienia ziemi.
Kemal Kilicdaroglu
Kemal Kilicdaroglu to lider Republikańskiej Partii Ludowej (CHP) wspierany przez sześciu opozycyjnych partii w drodze sojuszu. Wywodzi się ze wschodu kraju. Należy do mniejszości religijnej – alewitów. Ukończył Uniwersytet w Ankarze, ekonomię i finanse. Polityką zajmuje się od 2002 roku.
Ustrój polityczny Turcji
W Turcji zarówno prezydent, jak i członkowie Parlamentu wybierani są na 5-letnią kandencję w drodze głosowania powszecchnego. Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji (parlament) składa się z 600 posłów. Na chwilę obecną w wyborach parlamentarnych bierze udział 26 partii. Celem wejścia do parlamentu wymagane jest uzyskanie przez nie minimum 7% progu wyborczego. W 2017 roku Erdogan wprowadził system prezydencki umniejszając w ten sposób rolę parlamentu.
Jak wygląda głosowanie w Turcji?
Z uwagi na Ramazan, który zakończył się 20 kwietnia oraz poważne w skutkach trzęsienie ziemi na wschodzie Turcji, kampania wyborcza rozpoczęła się z opóźnieniem.
Szacuje się, że uprawnionych do głosowania jest ponad 64 mln ludzi. Ponad 3,4 mln wyborców mieszka poza granicami Republiki Tureckiej. Dla nich głosowanie rozpoczęło się 27 kwietnia 2023 roku.
Samo głosowanie zbliżone jest do tego w Polsce. Obywatele tureccy otrzymali do swoich skrzynek pocztowych przypomnienie o wyborach. Głosowanie odbywa się na terenach szkół, gdzie po okazaniu dokumentu tożsamości otrzymuje się kopertę. W kopercie znajdują się karty do głosowania – jedna z kandydatami na prezydenta, druga z partiami ubiegającymi się o wejście do parlamentu. Na kartach, przy odpowiednich kandydatach, umieszcza się stempel z napisem „EVET” („tak”). Po oddaniu głosów karty wrzycane są do przezroczystych urn wyborczych.
Jak wyglądały ostanie wybory w Turcji?
W wyborach, które przeprowadzono w 2018 roku frekwencja wynosiła ponad 86% w Turcji oraz około 50% za granicą! Jest to więc zdecydowanie wyższy wynik niż w przypadku Polski (wybory w 2020 roku I tura około 65%, II tura około 68%). Turcy bardzo poważnie podchodzą do kwestii głosowania w wyborach. Wielu z nich bierze wolne w pracy by pojechać do swojego rejonu zameldowania i zagłosować, co jest w pełni akceptowane przez pracodawców.
Poprzednio Erdogan został wybrany na prezydenta już w pierwszej turze wyborów uzyskując około 53% głosów.
Kto wygra w tym roku?
Wydaje się, że walka głównych kandydatów jest bardzo wyrównana. W przypadku kiedy żaden z nich nie otrzyma ponad połowy głosów, druga tura wyborów zostanie przeprowadzona w dniu 28 maja. Według ekspertów taki scenariusz jest najbardziej prawdopodobny.
Wstępne wyniki powinny być znane już dzisiaj w godzinach wieczornych. Wszyscy z ogromnym zaciekawieniem oraz ekscytacją oczekują ich ogłoszenia, ponieważ wybór prezydenta przez naród wskaże w jakim kierunku będzie zmierzać dzisiejsza Turcja!
Jeżeli interesuje Was Turcja nie tylko ze strony polityki, ale i życia codziennego, zapraszamy do wzięciu udziału w naszych wycieczkach fakultatywnych. Prowadzone są one przez polskojęzycznych przewodników, którzy mieszkają w Turcji i chętnie podzielą się z Wami swoim doświadczeniem oraz wiedzą o tym kraju. Ofertę wycieczek znajdziecie tutaj!
